Echt ergens om geven is niet perse veel praten. Omdat compassie energie is en de geest een rozenblaadje kan zijn.

Lama Govinda was een bergyogi die meer dan 20 jaar bijna onafgebroken mediteerde in een hut boven in de bergen van India. De hut bestond uit een grot gekerfd 2-kamer-verblijf. Hij mediteerde dag en nacht. 

Soms kwam er familie langs. Ze keken dan naar zijn verblijf en troffen al die jaren hetzelfde aan. Lama Govinda zat in Lotushouding te mediteren. Zijn rug tegen de muur.

Toen hij vanuit het hooggebergte naar beneden daalde en zich onder de mensen begaf, was hij een halfgod. Zijn wijsheid die hij jarenlang in retraite had vergaard deelde hij met het bergdorp. Hij glimlachte veel en raakte voorhoofdjes aan.

Toen hij overleed, na een lang en volgens mij pijnlijke periode, werd hij in Tukdam aangetroffen. Tukdam betekent dat iemand na zijn overleden niet in staat van vergankelijkheid schiet, maar na de dood blijft mediteren. Die arme Lama werd bekroond met een rode muts, zijn lichaam werd behangen met bloemen. Daarna werd hij meegenomen in een Subaru. En werd zijn lichaam op diverse belangrijke plaatsen geëerd. En weer vervoerd.

Uiteindelijk kwam hij thuis. Monniken trommelden en er werden bellen geluid. 

Lama Govinda zijn lichaam werd ritueel verbrand. De rook steeg gelukkig redelijk direct omhoog en het gesteenhouwde crematorium kon het verbranden nog maar net aan.

De man die zijn hele leven lang zwijgend had getracht om de zin van het leven in eenzaamheid te verklaren, werd geleefd na zijn heengaan. Omdat we uiteindelijk de compassie niet in stilte kunnen uitstralen. Verdriet heeft een rookkanaal nodig. Rouw moet gezien worden.

Lama Govinda staart in de camera en houdt een rozenblaadje in zijn hand.

"Als je dit als je geest ziet, dan heb je geen probleem. Als je dit blaadje niet als je geest ziet, heb je grote problemen."

Verlichting is soms zwijgen.

Als je dat niet wil zien, dan heb je grote problemen.

FdV 9 december 2024